Białko – co to właściwie jest?
Z chemicznego punktu widzenia białka (inaczej proteiny), to biopolimery zbudowane z reszt aminokwasowych, połączonych wiązaniem peptydowym. Aminokwasy, z których zbudowane są białka mogą być egzogenne (organizm nie może wytworzyć ich samodzielnie, musi przyjmować je wraz z pożywieniem) oraz endogenne. Osiem niezbędnych dla człowieka aminokwasów (lizyna, tryptofan, leucyna, izoleucyna, metionina, fenyloalanina, treonina, walina), zawarte jest w białku pochodzenia zwierzęcego i roślinnego.
Jaką funkcję pełni białko w organizmie człowieka?
Białko to przede wszystkim budulec. Proteiny stanowią około 20 % masy dorosłego człowieka. Białka odpowiadają za wzrost, rozwój, a także regenerację tkanek. Ale to nie wszystko. Białka pełnią także ważne funkcje transportujące, immunologiczne, regulujące, a także energetyczne. Proteiny wchodzą w skład enzymów, hormonów, przeciwciał.
Ile białka nam trzeba?
Zapotrzebowanie na białko jest zależne od kilku czynników, miedzy innymi wieku, aktywności fizycznej, stanu zdrowia, masy ciała. Dla dorosłego, mało aktywnego fizycznie człowieka zapotrzebowanie na białko wynosi ok. 0,8- 1,0 mg/kg masy ciała na dobę. Osoby, które chcą schudnąć powinny przyjmować około 1,1 mg białka/ kg masy ciała. Natomiast aktywni fizycznie, trenujący, budujący masę mięśniową 1,4 – 1,5 mg białek na kg masy ciała. Jednak białko białku nierówne. Białka pochodzenia zwierzęcego uznawane są za pełnowartościowe, zawierają niezbędne aminokwasy w dużych ilościach. Z kolei białko roślinne na ogół nie ma pełnego kompletu aminokwasów (wyjątek stanowi soja).
Gdzie znajdziemy najwięcej białka?
Do wysokobiałkowych produktów pochodzenia zwierzęcego należą: mięso drobiowe, wołowe, ryby, wędlina, jaja kurze, mleko, twaróg, sery. Z produktów roślinnych, najwięcej białka znajdziemy w nasionach roślin strączkowych: soi, grochu, soczewicy, fasoli a także w orzechach arachidowych, słoneczniku, migdałach.
źródła zdjęć: www.pinterest.com