Czy w ciąży potrzeba jest więcej witamin?
Teoretycznie, wszystkich witamin i mikroelementów powinna dostarczać zdrowemu człowiekowi zróżnicowana dieta. Jednak, podczas ciąży, ze względu na duże zapotrzebowanie i ryzyko niedostatecznej ilości w pożywieniu, kobieta bywa narażona na niedobory niektórych witamin mikro i makroelementów, niezbędnych do prawidłowego rozwoju płodu. Skomponowanie diety w taki sposób, aby wszystkie składniki były dostateczne w odpowiedniej ilości, wymaga niemałej wiedzy, czasu i samodyscypliny. Dodatkowo, hormony ciążowe, głównie progesteron, ograniczają biodostępność niektórych składników pokarmowych.
Jakie witaminy i mikroelementy powinny być suplementowane w ciąży? – Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego
Eksperci w dziedzinie ginekologii, po analizie dostępnych badań oraz materiałów źródłowych, uznali bezspornie, że kobiety ciężarne powinny suplementować następujące składniki:
- kwas foliowy – jego niedobór niesie ryzyko wystąpienia wad cewy nerwowej u dziecka, rozszczepienia kręgosłupa, wad serca, układu moczowego. U ciężarnej może powodować wystąpienie niedokrwistości oraz poronienie. Zaleca się suplementację kwasem foliowym w ilości 0,4 mg/dobę, w okresie przed ciążą i kontynuację przynajmniej do końca drugiego trymestru.
- witaminę D – w naszej szerokości geograficznej, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, trudno o odpowiednią dawkę tej witaminy. Jej niedobory, mogą grozić ciężarnej zaburzeniami gospodarki wapniowo-mineralnej i fosforowej, a w konsekwencji prowadzić do osteoporozy. Zalecana obecnie dawka witaminy D dla kobiet ciężarnych i karmiących wynosi 2000 IU/dobę
- jod – niedobór tego pierwiastka niesie ryzyko wystąpienia niedoczynności tarczycy u kobiety, niedorozwoju umysłowego dziecka, uszkodzenie słuchu u dziecka, poronienia, przedwczesnego porodu. W czasie ciąży, zaleca się przyjmowanie 200-500 mikrogramów/dobę, natomiast dla kobiet planujących ciążę i w okresie laktacji 200 mikrogramów/dobę.
Ponadto eksperci uznali, że ze względu na duże ryzyko niedoborów, niosące za sobą konsekwencje, w postaci nieprawidłowego rozwoju dziecka i pogorszenia stanu zdrowia matki, wskazane jest suplementowanie dodatkowo:
- nienasyconych kwasów tłuszczowych (PUFA) – korzyści, jakie wynikają z przyjmowania nieansyconyvch kwasów tłuszczowych (głównie kwasu dokozaheksaenowego, z grupy omega-3), naturalnie występujących w tłustych rybach morskich są ogromne, do najważniejszych możemy zaliczyć: korzystny wpływu na rozwój układu nerwowego, mózgu, wzroku u dziecka, zmniejszenie ryzyka przedwczesnego porodu, wydłużenie czasu ciąży, zmniejszenie ryzyka wystąpienia depresji poporodowej. Zapotrzebowanie na DHA u kobiet ciężarnych wynosi ok 600 mg, a w okresie niedoborów nawet 1000mg.
- żelaza – niedobór tego pierwiastka skutkuje wystąpieniem anemii w ciężarnej, co w konsekwencji może powodować zburzenia w prawidłowym rozwoju płodu, zwiększać ryzyko porodu przedwczesnego, a podczas laktacji, może powodować wystąpienie niedokrwistości u dziecka, przez co hamować jego rozwój. Wysokie dawki żelaza w płynie pęcherzykowym, w pierwszych 8 tygodniach ciąży, mogą z kolei powodować wady rozwojowe dziecka, dlatego zaleca się suplemnetację tym pierwiastkiem przed ciążą oraz po 8 tygodniu ciąży (30 mg/dobę) oraz w razie, wystąpienia niedokrwistości (60-120mg)
- magnezu – pierwiastek ten wpływa na przewodnictwo nerwowo- mięśniowe oraz gospodarkę mineralną kości. Jego niedobór objawia się bolesnymi skurczami. Zaleca się suplementację magnezu, w zależności od ryzyka niedoboru i wystąpienia objawów niedoboru w ilości 200-1000 mg/dobę.
Witaminy w ciąży – jak je uzupełniać za pomocą suplementów?
Wybierając suplement diety, kobieta starająca się o dziecko, będąca w ciąży oraz w okresie laktacji – powinna zwrócić uwagę, aby preparat zawierał przynajmniej te składniki, których suplemnetację zaleca PTG. Suplementy należy przyjmować według wskazań na ulotce i nigdy nie przekraczać zalecanych, dziennych dawek. Ponadto, w zakresie suplementacji zawsze warto poradzić się lekarza prowadzącego ciążę. Na podstawie wyników badań oraz zaobserwowanych objawów, lekarz może zalecić przyjmowanie specjalnie dostosowanych dawek witamin, mikro i makroelementów, czasem już w dawkach leczniczych. Kobieta ciężarna, przyjmująca inne leki, powinna poradzić się lekarza lub farmaceuty, czy mogą być one łączone z suplementami, a jeśli nie, to jaki odstęp czasu powinien być zachowany. Pamiętajmy także, że żaden, nawet najlepszy suplement, nie zastąpi zróżnicowanej diety, o którą zwłaszcza kobieta spodziewająca się dziecka lub karmiąca, powinna szczególnie dbać.
Źródła: Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego w zakresie stosowania witamin i mikroelementów u kobiet planujących ciążę, ciężarnych i karmiących – Ginekol Pol. 5/2014, 85, 395-399
źródła zdjęć:www.pinterest.com